Çocuk İstismarı ve İhmali Nedir?

Çocuk istismarı ve ihmali çocukların anne-babaları gibi onlara bakıp gözetmek ve eğitmekle görevli sorumluluk, güç ve güven ilişkisi içinde oldukları kişiler ya da yabancılar tarafından, bedensel ve/veya psikolojik sağlıklarına zarar verecek, sosyal gelişimlerini engelleyecek şekilde uygulanan tüm fiziksel, duygusal ya da cinsel tutumları, ihmali, ticari amaçlı sömürüyü kapsar.

İstismar üçe ayrılır;

Fiziksel İstismar: Çocuğa karşı; sağlığına, yaşamına, gelişimine veya onuruna zarar veren ya da zarar verebilme olasılığı yüksek, kasıtlı fiziksel güç kullanılmasıdır.

Cinsel İstismar: Çocuğun tam olarak anlayamadığı, onay vermesinin mümkün olamayacağı, gelişimsel olarak hazır olmadığı ya da toplumun yasalarına, sosyal normlarına aykırı olacak şekilde bir cinsel etkinliğe dahil edilmesidir.

Duygusal İstismar: Ebeveyn yada çocuğa bakan kişinin davranışları ya da sözleriyle çocuğun ruh sağlığını bozacak etkide bulunması ve çocuğun bu nedenle büyüme gelişme ve ruh sağlığı açısından genetik kapasitesine ulaşmasının engellenmesidir. Bu durum bir süreç içinde, pek çok defalar tekrarlanabileceği gibi, tek bir seferde de gerçekleşebilir.

İhmal ve İstismarın Belirtileri Nelerdir?

• Çocuğun vücudunda yara, kesik, morluk, kırık, çıkık olmasıdır.
• Çocuğun cinsel organında morluk, kanama görülmesidir.
• Çocuğun duygusal açıdan iyi durumda olmaması, abartılı duygusal davranışlar göstermesidir.
• Çocuğun fark edilir düzeyde çevresine ilgisiz olmasıdır.
• Çocuğun fark edilir düzeyde ürkek, kaygılı ya da saldırgan olmasıdır.
• Çocuğun sosyal açıdan iyi durumda olmaması, çevresiyle iletişim kurmada güçlük – çekmesidir. Kişiler arası ilişkide agresyona rastlanmaktadır.

Çocuk İstismarını Önlemek İçin Yapılması Gerekenler Nelerdir?

• Cinsel organları yaralandığı ya da hastalandığında, yalnız doktorların ya da ana-babanın dokunabileceği öğretilmeli.
• Kendini cinsel açıdan kötüye kullanmak isteyene “hayır” demek öğretilmeli.
• Rahatsız olacakları herhangi bir biçimde, kendilerine dokundurtmama hakkına sahip oldukları öğretilmeli.
• Cinsel yönden kötüye kullanıma kalkışan biriyle karşılaştıklarında oradan hemen uzaklaşmaları öğretilmeli.
• Cinsel yönden kötüye kullanıma uğramaları halinde, hiçbir zaman bunun kendi suçları olmadığı öğretilmeli.
• Cinsel organlarına dokunan bir büyük ile ilgili “sır” saklamamaları öğretilmeli.
• Cinsel yönden kötüye kullanıma kalkışan birisi ile karşılaştıklarında “yüksek sesle bağırmaları” öğretilmeli.
• Cinsel yönden kötüye kullanıma kalkışan biriyle mücadele etmede “vurma, tekme atma” gibi davranışlar öğretilmeli.
• Cinsel yönden kötüye kullanıldıklarını kime (anne ve babaya) ve nasıl anlatacakları öğretilmeli.
• Cinsel organların anatomik isimleri doğru olarak öğretilmeli.
• Cinsel yönden kötüye kullanıldıklarını bildirdiklerinde bazen yetişkinlerin inanmadıkları anlatılmalı.

Kaynakça:

http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/egt/pdf/cocuk_ihmal.pdf

https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_04/05104328_1.Yocuk_Yhmal_ve_YstismarY_HakkYnda_Genel_Bilgi.pdf

http://ihd.org.tr/images/pdf/cocuk_ihmali_ve_istismari_brosuru.pdf

https://www.ktu.edu.tr/dosyalar/aile_6d443.pptx