Çocukla İletişimde Jest ve Mimikler

Çocukların dış dünya ile iletişiminde, en önemli etkenlerden biri aile, biri de öğretmenleridir. Etken olan kişilerin çocukla olan iletişimi çocuğun duygu dünyasının şekillenmesinde oldukça önemli bir yer tutmaktadır.

Çocuklarla iletişim kurulurken, çocuk sadece karşısındaki kişinin sözlerini dinlememektedir. Dinlerken bir yandan da yüzünü incelemektedir. Karşısındaki kişinin yüz mimikleriyle söylediği sözlerin uyumlu olup olmadığına da bakar. Kullanılan mimikler, çocuğun kendisine iletilen mesajı tam olarak anlamlandırmasına yardımcı olur.





Mimikler, insanın içinden geçen hissiyatın, kalbin yüzle olan bağlantısını göstermektedir. Kalbinden geçenleri hiçbir şekilde dinlemeyen, kalbi ile olan bağını koparmış birinin yüz mimikleri de yoktur. Çocuklarla iletişim kurulurken, mimiklerin kullanılmaması çocuğun bu mimikleri kullanamamasına, duyarsızlaşmasına yol açar. Bu da iletişimi için sıkıntılı bir süreç yaşamasına sebebiyet verir.

Sözel olarak iletişime göz mimiği, burun mimiği, yanak mimiği ve dudak mimiği olmak üzere dört ana mimik eşlik etmektedir. Bu mimikler arasında en önemli mimik, göz mimiğidir. Çocuğa bir şey söylendiğinde, nefret veya sevgiyi gözlerden hissetmektedir. İkinci olarak en önemlisi ise burun mimiğidir. Tiksinti ve değersizlik hissine neden olmaktadır. Yanak mimikleri, huzur duygusunu göstermektedir. Yanaklar hafifçe yukarıdaysa kişinin o an bulunduğu ortamdan mutlu olduğunu hissettirmektedir. Yanaklar tam tersi şekilde ise, çocukta bu durumdan etkilenerek gerginlik hissetme ve mutsuz olmaktadır. Dudak mimikleri ise, duyguların doğru bir şekilde iletilip iletilmediğini göstermekte olan mimiktir. Birinin samimi olup olmadığını hissettirmektedir. Dört ana mimiğin dışında, alın, kaşlar ve kulaklar da kullanılmakta olan mimiklerdendir.

Çocukla iletişim kurarken yetişkinler tarafından hissettirilen duygulara göre, daha büyük bir hevesle anlatabilir veya anlatacaklarını yarıda keserek bir daha herhangi bir konu ile ilgili konuşmak istemeyebilir. Bundan dolayı yetişkinler, çocuğun ileriki yaşlarda kendisini ifade etmesi, doğru mimikleri kullanabilmesi için dikkatli bir şekilde iletişime geçmelidir.






Doğru İletişim Yaklaşımları                                      

• Sabırlı olunmalıdır. İletişim kuracak olan kişinin karşısındakinin çocuk olduğunun farkında olması gerekmektedir. Çocuklar, yetişkinler gibi düşünemeyecekleri için, yaş grubuna göre soyut veya somut yöntemlerle iletişim kurulmalıdır.
• Çocuk, bir yetişkin ile iletişime geçmek istediğinde ertelenmemelidir. Ertelenmek, çocuğa değersiz hissettirmekte ve tekrardan konuşmak için cesaret edememesine yol açmaktadır.
• Çocuğu dikkatlice dinlenmesi gerekmekte ve anlaşıldığının çocuğa hissettirilmesi gerekmektedir.
• Çocukla konuşulurken, çocuğun hizasına inilmelidir. Çocukla göz kontağı kurularak konuşulmalıdır.
• Çocuğun anlatmak istedikleri saçma da olsa, her zaman dinlenmelidir. Kendini ifade edebilmesi özgüveni içinde olumludur.
• Bir sorun anlattığında, yetişkinler tarafından direkt olarak çözüm yöntemi bulunmamalıdır. Sadece yöntem bulmak için yardımcı olmalıdır.
• Eylem dili kullanılmalıdır.
• Çocuğun yaşına uygun sorumluluklar verilmelidir.
• Yüksek ses ile konuşulmamalıdır.
• Çocuğa tepeden bakarak, ona kendisini değersiz hissettirilmemelidir.
• Bir iş üzerindeyken, çocukla konuşulmamalıdır.
• Mimiklerin kullanımına dikkat edilmelidir. Yanlış mimik kullanılmamalıdır.
• Mimik kullanımı önemli olsa da, aşırıya kaçılmamalıdır.
• Hızlı hareket edilerek, çocuğa hızlıca anlatmasına sebep olunmamalıdır.
• Çocukların kişiliklerine saldırıda bulunulmamalıdır.
• Çocuklar, çok eleştirilmemelidir.