Çocuklarda Öfke Duygusu – Öfke Nedir?
Öfke, üzüntü, sevinme, şaşırma kadar doğal bir duygudur. Öfke de bir duygudur ve kötü değildir.
Kişilerde oluşan sınırlandırma, incinme, tahrik edilme gibi durumlar karşısında ortaya çıkan kızgınlık, saldırganlık tepkisidir.
Çocuklarda Öfke Duygusu, ebeveynlerin pek çok zaman, çocuk psikologlarına başvurma sebebidir. Öfke duygusu, tıpkı mutluluk, heyecan, şaşkınlık gibi doğal bir duygudur. Fakat toplumda çocukların öfke duygularını dışa vurması bir önyargıya sebep olmaktadır. Yetişkin insanların sinirlenip, öfkelenmesi gibi çocuklar da öfkelenebilir. Ancak bunu doğru ve sağlıklı bir şekilde ifade etmelerini öğretmek doğru yaklaşım olacaktır. Dolayısı ile ebeveynlerin bu durumda yapması gereken şey, çocuğun bu davranışları yapmasındaki sebeplerin üzerine gitmek ve bu durumun altında yatan sebepleri irdelemek.
Çocuklar Neden Öfkelenir?
Öncelikle Çocuklarda Öfke Kontrolünün amacı öfkeyi ortadan kaldırmak değil, öfkeyi sağlıklı bir şekilde ifade edebilmesini amaçlamaktır. Öfkenin ele alınıp, kontrol edilmesinde birden fazla etkili yöntem vardır. Öncelikle ebeveynlerin, çocuklarını tanıyıp onların düşünce ve duygularını anlamaya çalışmalıdır. Çocukların kontrolsüz öfke sorunları ebeveynlerin bilgi kirliliği yüzünden de ortaya çıkabilmektedir. Toplumda çocukların ağlaması, gerilimlerini boşaltmasına çok fazla imkân sağlanmıyor. Dolayısıyla çocuklar çok fazla acı ile yüklü oluyorlar. Ağlamak istedikleri zaman ebeveyn çok fazla tetikleniyor ve ağlamalarına izin verilmiyor. Çocukların ifade etmek istediği duygular bastırıldığında, bu davranışsal bozukluk ve kontrol edilemez öfke ile ortaya çıkıyor.
Çocukların öfkelenmesini tetikleyici unsurlar nelerdir?
- Aile içi Şiddet, çocuğun yetişmiş olduğu hanede sözel, cinsel, fiziksel şiddet içeren ortamda yer aldığında.
- Ebeveynlerinin, çocuklarına önyargı ile yaklaşarak yanlış değerlendirmeleri.
- Çocuğun ihtiyaç duyduğu gereksinimleri karşılayamamasıdır.
- Çocuğun eğilimi olduğu bir durum ya da inancını, küçümseyip alay etme durumu.
- Ebeveynler çocuğun potansiyel varlığını görmezden gelip, gerçeklikten uzak hedefler belirlediğinde.
- Sosyal çevrenin kendisini anlamasında yetersiz kaldığında,
- Annesi ile Babası arasındaki birbirinden farklı, çelişkili tavırlar olması durumunda.
- Okulda veya sosyal alanlarda yaşıtları tarafından istismar edilmesi gibi durumlarda ortaya çıkabilmektedir.
Çocuklarda Öfke Sorunu Hangi Yaş Aralığı Görülür?
Çocuklarda Öfke gelişimsel bir sürecin parçasıdır. Öfke sorunu çocuklarda 18. Aydan itibaren görülebilmektedir. Bu Öfke sorunları çocuklar 48 aylık olana kadar sürebilir. Fakat bu dönemden ergenliğe kadar sürebilse dahi genel olarak ilk döneme kadar daha yaygın olarak görülür. Ayrıca çocukluk zamanlarından itibaren yetişkinlik dönemine kadar öfke nöbetleri de görüldüğü olur.
Çocuğun öfkesi ile ne zaman ilgilenilmeli?
- Çocuğun öfkesi başarmayı hedeflediği bir durumun gerçekleşmediği zamanlarda,
- Daha önceki zamanlarda üstesinden gelebildiği sorunlar için artık başarısızlık yaşıyor ve bu sebeple öfke nöbetleri geçirmeye başladıysa,
- Çevresindeki her şeye ve herkese öfkelenecek bir şey buluyorsa,
- Sosyal çevresindeki ve okuldaki akranlarıyla sık sık tartışmalarda bulunuyorsa,
- 4 yaşından sonraki öfke nöbetlerinde bir değişiklik yaşanmadıysa gibi durumlarda çocuğa müdahale edilmesinde fayda var.