NLP Terapi Nedir? Teknikleri Nelerdir?
Gelecek Yolunda Rehberlik
“NLP, tecrübelerin ve en mükemmelin modellenmesi şeklinde açıklanan, hedefe odaklı kullanılan bir terapi yöntemidir.” 1970’li yıllarda dil bilimcisi olan John Grinder ve matematikçi olan Richard Bandler tarafından geliştirilmiştir. NLP ile insanlar, yaşamlarındaki tecrübelerinin her birini ve kendilerini nasıl geliştireceklerini öğrenirler. Bu şekilde NLP insanlara daha kaliteli bir yaşama sahip olma imkanı sunmaya çalışmaktadır.
NLP terapiyi oluşturan her bir harfin anlamı şu şekildedir:
(N)euro; insanların duyma, hissetme, görme, tatma ve koklama duyuları vasıtasıyla etrafında algıladığı her şeyin beyin ve sinir sistemine ulaşmasının ardından etrafına vermiş olduğu tüm tepkilerle davranış meydana getirmesini ifade eder.
(L)inguistic; dili ve dilin yapısını belirtmektedir. Dilin kendi düşüncelerimizi ve başkalarının düşüncelerini nasıl etkilediğini açıklamaktadır.
(P)rogramming; Tekrar eden davranış serilerini düşüncelerimizi nasıl programlayacağımızı ve nasıl düzenleyeceğimizi gösterir. Çünkü her davranış bazı düşünce ve tutumlar sonucunda oluşur. Elde edilen sonuçlarda bireyin kendi programının yani davranış kalıplarının bir ürünüdür.
NLP dil ve sinir sisteminde birtakım değişimler yaparak istenilen değişimin gerçekleştirilmesini sağlamaktadır. Yapılmış olan bazı çalışmalarda NLP’in diğer terapi yöntemlerinden daha az zaman aldığı ve ayrıca daha etkili olduğu bulunmuştur.
Bireysel mükemmelliğe ulaşmanın bilimi ve sanatı şeklinde isimlendirilen NLP’nin temel amacı, bireyin “iyi yaptığım bir şeyi nasıl yapıyorum?”, “bunu daha iyi nasıl yapabilirim?”, “başkalarındaki beğendiğim becerileri nasıl elde edebilirim?” gibi soruları yanıtlayabilmesine yardım etmektir. NLP, başarıya ulaşmak için ihtiyacımız olan tüm kaynaklara sahip olduğumuzu varsayar ve bu kaynakların en etkin biçimde kullanılması üzerinde çalışmaktadır.
NLP İlkeleri
- Harita temsil ettiği arazinin kendisi değildir.
- İletişimin anlamı alınan tepkidir.
- Her davranışın altında pozitif bir amaç yatar.
- Zihin ve vücut aynı sistemin parçalarıdır.
- Şu an ki davranışımız mümkün olan en iyi seçeneğimizi simgeler.
- Bir kimse bir işi başarıyorsa, onu herkes başarır.
- Başarısızlık yoktur, sonuçlar vardır.
NLP Teknikleri
- Modelleme
Bu tekniğin temelinde “Bir kimse bir işi başarıyorsa, onu herkes başarır.” ilkesi yatmaktadır. Modelleme “bir yeteneği veya bir beceriyi, yeniden oluşturmak ya da kazanmak amacıyla kodlamaktır.” Bunu yapabilmek için kısa sürede olsa örnek alınan kişinin kimliğine girilip, onun inançları benimsenir. Yani örnek kişi model alınır.
Modelleme 3 aşamada gerçekleşmektedir:
- Fizyoloji ve davranışlar
- Nasıl düşündüğü
- İnanç sistemi ve değerler
- Yeniden çerçeveleme
Bu tekniğin amacı; kişinin çözemediği ve ona rahatsızlık veren bir problemi, daha pozitif bir bakış açısı ile yeniden değerlendirmesini sağlamaktır. Bu tekniğin temelinde “Başarısızlık yoktur, sonuçlar vardır” ilkesi yatmaktadır. Bir davranışın sonucu olumlu değilse bu başarısızlık değil, sonuca götürmeyen bir yol olarak değerlendirilmelidir. Böylece olaylara farklı bir bakış açısıyla bakılabilir. Yeniden çerçeveleme de bu mantıkla hareket etmektedir. Bu teknik günlük sorunlarımızın hemen hepsinde kullanılabilir.
- Çapalama
Çapa, bireyde belli bir tepki ya da duygusal durumu çağrıştıran herhangi bir görsel, işitsel veya dokunsal bir hatırlatıcıdır. Çapalar kendiliğinden oluşabildiği gibi bireyin bilinçli olarak ortaya çıkarması da mümkündür. Örneğin reklamlar çapaları ifade eden en iyi kaynaklardan biridir. Reklâmın amacı zihnimizde ürünle ilgili bir çapa yani hatırlatıcı oluşturmaktır. Bildiğimiz bir reklâmın müziğini duymak otomatikman bize o ürünü çağrıştırır. Reklamcılar, burada o müzikle ürün arasında çapa atarak, bize o müziği dinletirken aslında o ürünü hatırlamamızı isterler.
- Zihinde canlandırma
Zihinde canlandırma tekniği kısaca, belirlenen herhangi bir olayı ya da durumu zihinde yaşıyormuş gibi prova etmektir. Kişi herhangi bir deneyimi yaşıyormuş gibi beş duyu organını kullanmaya çalışır ve böylece daha gerçekçi bir deneyim yaşar. Deneyimi görür, işitir, dokunur, hisseder, koklar ve tadar. Tüm bu olaylar tamamen zihnin içinde prova ettiği yani canlandırdığı anda gerçekleşir.
NLP’nin Kullanım Alanları
NLP günümüzde çokça görülen ve gittikçe yaygınlaşan motivasyon-konsantrasyon eksikliği, iletişim problemleri, özgüven eksikliği, psikonevrotik hastalıklar gibi birçok alanda iyileştirici tedavi ögesi olarak kullanılmaktadır.
