Psikodrama Nedir?

          Psikodrama Dr.Jacob Levi tarafından 1920’li yılların başlarında ortaya çıkarılmıştır. Psikodrama, bireylerin yaşadıkları sorunları yeniden ele alıp sorgulama ve sahneleme biçimi olarak tanımlanabilir. Psikodrama bireylere, dramatik canlandırmalar yoluyla, geçmiş ve güncel sorunlarını ve çatışmalarını ya da geleceğe dair beklenti, kaygı ve güçlüklerini ele alarak hazırlanma, başa çıkma becerilerini görme ve bunları deneme olanağını sağlar.

Psikodrama’nın Temel İşlevleri Nelerdir?

• Katarsis(arınma) sağlama ve içgörü kazanma
• Gerçeği test etme ve alternatif düşünceler geliştirme
• Öğrenme ve davranış değişikli

Psikodrama’nın Temel Ögeleri Nelerdir?

        Psikodrama’nın temel ögeleri sahne, protagonist (başoyuncu), yardımcı oyuncular, grup yöneticisi, izleyicilerdir. Psikodrama’da bu ögeleri iyi bilmek ve psikodrama tekniklerini düzenli ve uygun şekilde kullanmak önemlidir.

Psikodrama Türleri Nelerdir?

Başoyuncuyu Merkez Alan Psikodrama: En çok sergilenen psikodrama türlerindendir. Bu türde grup üyelerinden birisinin getirdiği sorun oyun aşamasında sahnede dramatize edilir. Tüm teknikler başoyuncuyu hedef almaktadır.

Grubu Merkez Alan Psikodrama: Tüm grubu ilgilendiren konuların ele alınmasında ortaya çıkar. Grubun tümü başoyuncu rolündedir. En çok uygulanan şekli de sosyodramadır.

Grup İçi İlişki Sorunlarını Merkez Alan Psikodrama: Grupların içinde görülen grup içi sorunları psikodrama konusu yapmadır.

Rol Merkezli Psikodrama: Belli sorundan yola çıkmaksızın üyeler çeşitli rolleri canlandırabilir. Örneğin anne olacak birinin annelik rolünü canlandırması.

Psiko-Opera: Psiko-Opera’da belli sorunlar üzerine yoğunlaşılmadan üyeler müzikle tamamen özgürdür.

Psikodrama’da Temel Teknikler Nelerdir?

Eşleme: Psikodrama’nın en güçlü temel tekniğidir. Protagonistin farkında olduğu ya da bilinç dışı duygu ve düşüncelerini onun ağızından; terapistin ya da grup üyelerinin dile getirmeleri olarak tanımlanır.

Rol Değiştirme: Psikodrama’yı yürüten en önemli tekniklerden biridir. Protagonistin, antagonistin rolüne geçerek “o” olması anlamına gelmektedir. Diğer temel teknikleri gibi, doğrudan iyileştirici ve tedavi edici bir etkiye sahiptir.

Ayna: Ayna tekniği, protagonistin, hayatının bir bölümünü ya da bazı bölümlerini sahnede canlandırarak, bunu dışarıdan gözleyebildiği ve kendi davranışlarını değerlendirme ve gerektiğinde değiştirme fırsatını bulabildiği önemli bir tekniktir.

Psikodrama’da Oturumunun Aşamaları Nelerdir?

1)Isınma Aşaması: : Bir psikodrama oturumu, grup üyelerinin ve yöneticinin role, konuya ve o andaki duruma hazırlanmasını amaçlayan ısınma aşaması ile başlar. Isınma, üyelerin spontanlıklarının artmasına ve grubun direncinin kırılmasına olanak verir.

2)Oyun/Eylem Aşaması: Bu aşama, ısınma aşamasında verilen kararların uygulamaya sokulmasını içeren, eylem aşamasıdır.

3)Paylaşım/Görüşme Aşaması: Görüşme aşaması, psikodramada sahnelenen oyunun bitiminde grup üyelerinin rol geribildiriminde ve paylaşımda bulunduğu aşamadır. Bu aşamada yöneticinin sürece ilişkin geribildirimleri ve yorumları da oldukça önemlidir.

Kaynakça:

https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/71479/mod_resource/content/0/Psikodrama.pdf

Karataş, Zeynep ve Yavuzer, Yasemin (2015). Bireyi tanımada test dışı teknikler. Ankara: Nobel.