Thu. Feb 6th, 2025

Blog Rehberlik

Gelecek Yolunda Rehberlik

SERVIX (RAHİM AĞZI) KANSERİ, HPV AŞISI VE GENÇ KADINLAR

Gelecek Yolunda Rehberlik

Servix kanserinin en sık nedeni HPV (siğil etkeni virüs) enfeksiyonu (%99) gençlerde daha sık görülür ve daha kolay yayılır. Tüm populasyonda kadın ve erkekler toplam hayatı boyunca %90 ihtimalle HPV ile karşılaşır.

HPV’nin aşısı mevcuttur. Yani toplumu bu hastalıktan koruyabiliriz. HPV yi tespit edip uygun takibi yapabilirsek, çok büyük oranda bu kanseri önleriz.






HPV nedir? Biraz bahsetmeliyim.

  • HPV bir “DNA Virüsü”dür. 200’e yakın tipi vardır.
  • El ve ayakta siğil yapan tipleri 1,2,4
  • Solunum sisteminde papillom yapan tipleri 6,11
  • Genital bölgenin dış yüzünde siğil yapan 6,11
  • Vajen ve servix de hastalık yapan ve uzun yıllarda kansere neden olabilen yüksek riskli tipleri 16,18,31,33,35,39,45,51,52,56,58,59 dür.

Virüs zedelenmis yüzeyden cildin savunma mekanizmasını aşarak, hasar yapacağı ve hücreye entegre olup kanserojen süreci başlatacağı tabakaya geçebilir.

En sık bulaş yolu cinsel ilişkidir. (%99)

Enfeksiyon alındıktan sonra 6 ay ile 1yıl içinde çoğu hastada negatif olur ( yani testlerle tespit edilemez)  En riskli (kanser geliştirme acısından) ve persistan ( 6ay-1yıl içinde geçmeyen) tipi HPV 16 dır.

Tüm dünyada nasıl bir korunma ve takip uygulanıyor?

Dünya Sağlık örgütünün en güncel önerisi:

  • 15 yaş altında 2 doz aşı,
  • 35 ve 45 yaş da HPV DNA taranması,
  • HPV DNA pozitif olanların ileri takip ve tedavi için pap smear ve Colposkopi ‘ye yönlendirilmesi,
  • HPV DNA negatif bulunmuş ise pratik olarak rahim ağızı kanseri olmayacağı bilgisi verilir.

HPV Aşısı nasıl uygulanır ?  Koruyuculuk düzeyi ve yan etkileri nelerdir ?

3  tür HPV aşısı  mevcuttur. Cervarix 2, Gardasil 4, Gardasil 9.

  • 15 yaş ve üzerinde; Cervarix 1. ve 6. Ayda  3 doz, Gardasil ise 0. 2.  ve 6. Ayda 3 doz olarak uygulanır.
  • 14-9 yaş arasında ise tüm aşılar 0. Ve 6. Ayda 2 doz olarak uygulanır.

Aşıların ciddi bir yan etkisi görülmemiştir. Her aşı sonrası olabilecek aşı yerinde kızarıklık ve hafif ağrı ve geçici  baş dönmesi-bulantı gibi şikayetler olabilir. Aşılar içerdikleri tiplere karşı bağışıklık sağlar. Zaten aşı icerigi kansere yol açan en sık HPV tiplerine karşı hazırlanmıştır. Aşı olunduktan sonra doz tekrarına (rapel) gerek yoktur. Ömür boyu bağışıklik oluşur.





Aşı olanlar da taramalarda devam etmeli mi?

Evet! Aşı olan bireyler de nadir olasıklara karşı takip edilmelidir.

Erkekler de taranmalı ve aşılanmalı mıdır ?

Erkekler taşıyıcıdır ancak nadiren HPV ‘ye bağlı penis kanseri olabilirler.

Erkekleri taramak için henüz pratik ve etkili bir yöntem yoktur.

Ama evet aşılanmaları önerilmektedir. Özellikle penis derisinde siğil mevcutsa mutlaka aşı ve takip önerilmektedir.

Enfeksiyon Bulaştıktan Ne Kadar Sonra Kanser Gelişir ?

Enfeksiyon genellikle  10-15 yıl sonra gelişir.

Unutulmaması gereken iyi bir nokta enfeksiyon tespit edilenlerin çoğu 6ay-1yıl sonra negatif olur. Ama bunların az  bir kısmında re enfeksiyon olabilir.

 Aşı neden henüz rutin uygulanmıyor diyebilirsiniz. Birinci neden pahalı bir aşı olmasıdır. Ikinci neden ise aşı yapılması için kamu oyu ve hekim desteği henüz oluşmamıştır.

Bulaşma Nasıl Önlenebilir ?

Partner sayısı arttıkça yakalanma olasılığı artar. Özellikle bu durumda cinsel ilişki sırasında mutlaka prezervatif kullanılmalıdır.

Bu önemli konu ile ilgili basit olarak yazabileceklerim bunlar. Eğer sorularınız olursa yanıtlayabilirim.

Sağlıcakla kalın…

Op.Dr.Lutfiye Tomak 

E-mail: tomaklutfiye@gmail.com





Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *